Ο ΑΙΟΛΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ

ΑΙΟΛΟΣ

Ο Αίολος, ο αρχαίος θεός του ανέμου, ζούσε στο μαγευτικό νησί Αιολία, όπου και κρατούσε φυλαγμένους στον τεράστιο ασκό του όλους τους ανέμους αφήνοντας τους ελεύθερους μόνο κάτω από τις οδηγίες των Ολύμπιων Θεών. Ηταν ο διορισμένος από το Δία ως «ταμίας των ανέμων», αυτός που κρατούσε τους αέρηδες κλεισμένους στον ασκό του και τους άφηνε κατ’ εντολή του αρχηγού των Θεών.
Μια μέρα ο Οδυσσέας, ύστερα από πολλές περιπλανήσεις, επισκέφτηκε την Αιολία, όπου του επιφύλαξαν θερμή υποδοχή. Ο Αίολος τους φιλοξένησε ένα μήνα. Όταν αποφάσισαν να φύγουν τους έδωσε έναν ασκό όπου μέσα είχε κλείσει όλους τους ανέμους δίνοντας έτσι την ευκαιρία στον Οδυσσέα να ταξιδέψει με ασφάλεια σε ήρεμα νερά . Ο Οδυσσέας  ακολούθησε πιστά τις οδηγίες του θεού κρέμασε τον ασκό στο κατάρτι και δεν άφηνε κανέναν να το αγγίξει. Εννιά μέρες ταξίδευαν, αλλά λίγο πριν φτάσουν στην Ιθάκη ο Οδυσσέας αποκοιμήθηκε. Ένας από τους συντρόφους του, προσπαθώντας να ικανοποιήσει την περιέργειά του, άνοιξε τον ασκό ελευθερώνοντας τους επικίνδυνους ανέμους στέλνοντας έτσι το καράβι του Οδυσσέα εκτός πορείας και μακριά από την πατρίδα του. 

                                        

Λένε πως ο ασκός αυτός είχε μέσα τους οκτώ ανέμους. Ποιοι είναι όμως αυτοί;

Ο πιο δυνατός και ψυχρός άνεμος είναι ο βοριάς. Έτσι τον ξέρουν οι άνθρωποι της πόλης, οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι. Στη θάλασσα όμως ο βοριάς είναι γνωστός σαν Τραμουντάνα. Η λέξη αυτή έχει ιταλικές ρίζες. Προέρχεται από την λέξη tramontana (trans (διά) + montanus (ορεινός)) δηλαδή ο αέρας που έρχεται από τα βουνά.

Όταν ο άνεμος έρχεται από τον νότο και φέρνει ζέστη τότε για τους ναυτικούς φυσάει Όστρια. Αυτή η λέξη έχει ρίζες στα αρχαία ελληνικά και συγκεκριμένα στη λέξη αύω που σημαίνει ξηραίνω. Αύω – Auster (λατινικά) – Ostro (ιταλικά). Η όστρια ζεσταίνει τις μέρες του χειμώνα αλλά στο μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας σηκώνει πολύ μεγάλο κύμα.

Ο ανατολικός άνεμος είναι για τους ναυτικούς ο Λεβάντες. Λέξη, με λατινική καταγωγή, την χρησιμοποιούσαν Τζενοβέζοι και Βενετσιάνοι. Το ελληνικό όνομα του ανέμου αυτού είναι Απηλιώτης (από + ήλιος). Χρησιμοποιείται όμως συνήθως το όνομα Λεβάντες.

Από την άλλη πλευρά του ορίζοντα φυσάει ο Πουνέντες (από το ιταλικό Ponente που σημαίνει δύση). Η ελληνική ονομασία αυτού του ανέμου είναι Ζέφυρος. Στην ελληνική μυθολογία, ο Ζέφυρος, ήταν προσωποποίηση του δυτικού ανέμου.

                                       

Αυτοί μέχρι τώρα είναι οι άνεμοι που έρχονται από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Στην συνέχεια θα δούμε τους ενδιαμέσους.

Οι άνεμοι με τα «Γ». Γραίγος και Γαρμπής, φυσάνε αντίθετα.

Για τους βενετσιάνους, ο βορειοδυτικός άνεμος ήταν ο «grego», δηλαδή ο άνεμος που έρχεται από την χώρα των γραίκων, των Ελλήνων. Από την άλλη πλευρά έρχεται ο Γαρμπής (garbin (ιταλικό) – garbī: δύση (αραβικό)). Λίβας είναι το ελληνικό του όνομα αλλά δεν συνηθίζεται. Εάν κάποιος θυμάται έναν από τους δύο είναι εύκολο να θυμάται και τον άλλον γιατί είναι οι μόνοι που ξεκινάνε από Γ και βρίσκεται ο ένας απέναντι από τον άλλο.

Ο Βορειοανατολικός άνεμος για τους ναυτικούς έχει το όνομα Μαϊστρος. Η λέξη,  λατινικής καταγωγής, συχνά αναφερεται και ως μαϊστράλι.

Ο νοτιοδυτικός άνεμος για τους ναυτικούς είναι ο Σιρόκος. Τον λένε και Σορόκο ή λένε ότι φυσάει Σοροκάδα.

                                             

ΠΑΡΑΞΕΝΑ ΚΙ ΟΜΩΣ ΑΛΗΘΙΝΑ

Ένα εντυπωσιακό μεταλλικό γλυπτό, το οποίο μπορεί να τοποθετηθεί στους περισσότερους δημόσιους χώρους, προσφέρει την δυνατότητα να ακούσουμε το τραγούδι του… ανέμου! Πιο, συγκεκριμένα πρόκειται για ένα τεράστιο μεταλλικό έγχορδο μουσικό όργανο, ένας είδος μουσικού «περιπτέρου» (Aeolus Pavillion), που σχεδιάστηκε για να συντονίζεται με τον άνεμο και να… τραγουδάει μαζί του!

                                               

Οι δονήσεις που δημιουργούνται από τον άνεμο στις «χορδές» που βρίσκονται στο εσωτερικό, οι οποίες συνδέονται με τις εξωτερικές μεταλλικές σωλήνες, μεταφέρονται μέσω δερμάτων που καλύπτουν τις κορυφές, και ο ήχος ακούγεται από το θεατή που στέκεται από κάτω.

Ευαίσθητος και στο πιο μικρό άγγιγμα του ανέμου, ο Aeolus μετατρέπει και την παραμικρή «μετατόπιση» του ανέμου σε μουσικό έργο τέχνης, δίνοντας την ευκαιρία στον κόσμο να ερμηνεύσει τους ήχους γύρω του.

Το εν λόγω «αιολικό» μουσικό όργανο έχει φιλοξενηθεί κατά καιρούς σε διάφορες πόλεις, ενώ τοποθετήθηκε σε λίμνες, αστικούς χώρους πρασίνου, κορυφές βουνών αλλά και σε απόμερους επαρχιακούς δρόμους. Το αποτέλεσμα μπορείτε να το… ακούσετε στο βίντεο που ακολουθεί.